Jeleniec młyn wodny

Młyn w Jeleńcu, w powiecie łukowskim, woj. lubelskie, nad rzeką Wilkojadką wymieniany był już w 1533r.

Przekrój młyna w Jeleńcu 1925r. Skan Archiwum Państwowe w Lublinie
Przekrój młyna w Jeleńcu 1925r. Skan Archiwum Państwowe w Lublinie zobacz projekt

Najprawdopodobniej stanowił własność zakonu Bernardynów. Po kasacie zakonu został sprzedany przez władze carskie Janowi Dmochowskiemu. Młyn spłonął podczas I Wojny Światowej pomiędzy rokiem 1915 a 1916. W 1925 r. Właściciel Jan Dmochowski wystąpił o zezwolenie na budowę nowego młyna wodnego z mieszkaniem dla młynarza.

Rzut młyna w Jeleńcu 1925r. Skan Archiwum Państwowe w Lublinie.
Rzut młyna w Jeleńcu 1925r. Skan Archiwum Państwowe w Lublinie.

Młyn miał być wyposażony w trzy złożenia kamieni: dwa mączne i jagielnik. Budynek młyna miał kształt prostokąta o wymiarach14,2 m na 7,6 m.

Młyn w Jelencu w 1964 r. na podstawie fotografii Jana Góraka
Młyn w Jeleńcu w 1964 r. na podstawie fotografii Jana Góraka [21]
Napędzało go koło wodne podsiębierne o średnicy 4,46 m i szerokości 1,54 m. Jan Dmochowski sprzedał młyn w okresie międzywojennym A. Gałązce. Po II Wojnie Światowej młyn przekazano Gminnej Radzie Narodowej w Stoczku Łukowskim i eksploatowano do 1958 r. kiedy to został opuszczony i przeznaczony do rozbiórki.

Mechanizm przeniesienia napędu młyna w Jeleńcu. Rys. J. Górak
Mechanizm przeniesienia napędu młyna w Jeleńcu. Rys. J. Górak [21]
W 1964r. Jan Górak dokonał inwentaryzacji młyna, odkrywając przy okazji niespotykany w innych młynach mechanizm przeniesienia napędu przypominający mechanizm zegara. Wyposażenie młyna zostało przekazane po 1964 r. do Muzeum Wsi Lubelskiej

Literatura: MŁYNY WODNE NA LUBELSZCZYŹNIE, GÓRAK JAN,  STUDIA I MATERIAŁY LUBELSKIE, 1997 SS. 45-130.